Boekverslag – De Belbinbenadering

De Belbin-benadering voor individuele coaching en loopbaanbegeleiding
Auteur: Rob Groen José Houweling
2015
Uitgever: Boom

De eerste keer dat ik contact maakte met de theorie en teamrollen van Belbin, kwam het bij mij niet binnen. Ik vond het teveel hokjesdenken en kon het model niet op waarde schatten. Na een jaar of 10 liep ik er weer tegenaan …

Na het lezen van mijn teamprofiel(en) sloeg het bij mij in! Ik vroeg mij ineens af: hoe kan dit model zo’n juiste beschrijving geven van wie ik ben en hoe ik in een team functioneer? Het kreeg betekenis voor mij. Mijn eigen gedrag werd herkenbaar, net als dat van mijn teamleden! Met name in stressvolle situaties.

Het model geeft mij een eenvoudige taal en duiding op een positieve en makkelijk begrijpbare wijze. Biedt mij handvaten om effectief gedrag van mijzelf en dat van mijn teamleden te stimuleren. Daardoor blijf ik niet sleutelen (wat veel aanpakken voorstaan) aan mijn tekortkomingen maar ga ik van mijn kracht uit. Leer ik geen nieuw gedrag aan maar maak ik gebruik van mijn kwaliteiten. Een andere belangrijke les: Als je diversiteit in je team hebt, kun je veel meer focus leggen op het realiseren van ambities.

Zoals Meredith Belbin het zelf mooi omschrijft: ‘Teams are a question of balance. What is needed is not well-balanced individuals but individuals who balance well with one another’.

De kern

De Belbin-benadering, stevig geworteld in de filosofie van het sociaal constructivisme, gaat ervan uit dat mensen verschillende natuurlijke talenten en voorkeuren hebben die zich uiten in specifieke gedragspatronen binnen een team.

Belbin identificeerde negen verschillende teamrollen, zoals de Plant (creatief), de Vormer (gedreven) en de Groepswerker (harmoniserend).

Hoewel de Belbinrollen vaak worden gebruikt in teamverband, benadrukt dit boek de waarde van deze theorie voor individuele coaching. De auteurs laten zien hoe de Belbinrollen kunnen helpen bij:

• Zelfinzicht vergroten: Door de eigen voorkeursrollen te herkennen, krijgt de coachee inzicht in zijn of haar natuurlijke sterke punten en valkuilen.
• Loopbaanontwikkeling: De Belbinrollen kunnen helpen bij het kiezen van een passende functie en het identificeren van ontwikkelpunten.
• Persoonlijke groei: Door de eigen rolpatronen beter te begrijpen, kan de coachee effectiever omgaan met uitdagingen en persoonlijke groei bevorderen.

De kracht van de Belbin-benadering in individuele coaching

• Positieve benadering: In plaats van te focussen op zwaktes, bouwt de Belbin-benadering voort op de natuurlijke sterke punten van een individu.
• Praktische toepasbaarheid: Het boek biedt concrete tools en oefeningen die coaches kunnen gebruiken in hun praktijk.
• Oplossingsgericht: De Belbin-benadering helpt bij het vinden van oplossingen voor specifieke uitdagingen en het stellen van haalbare doelen.

Belangrijke thema’s in het boek

De negen Belbinrollen: Het boek geeft een uitgebreide beschrijving van elke rol, inclusief de bijbehorende sterke punten, valkuilen en gedragspatronen.

De relatie tussen de Belbinrollen en persoonlijkheid: De auteurs bespreken hoe de Belbinrollen verband houden met persoonlijkheidstrekken en hoe deze kennis kan worden toegepast in de coachingpraktijk.

De toepassing van de Belbinrollen in verschillende contexten: Het boek laat zien hoe de Belbinrollen kunnen worden gebruikt in verschillende settings, zoals werk, studie en vrijwilligerswerk.

Het boek benadrukt dat de kracht van de Belbin-benadering ligt in het beter begrijpen van persoonlijke teamrollen, waardoor individuen effectiever kunnen functioneren binnen organisaties en tijdens loopbaanovergangen. Door cliënten te helpen bewust te worden van hun natuurlijke rollen en deze te koppelen aan hun professionele uitdagingen, kan persoonlijke en professionele groei gestimuleerd worden.

Wat het boek ook interessant maakt is dat het een verbinding maakt met bijvoorbeeld de kernkwaliteiten van Daniel Offman, Systemisch werk en Voice Dialogue.

De TWST

De aanpak gaat uit van het principe: One size fits none. In het boek staat een model met 2 assen (mate van ontvankelijkheid en mate van behoefte aan structuur) waarmee je 4 soorten coaching onderscheidt. Afhankelijk van je teamrol ben je meer of minder ontvankelijk voor een bepaalde vorm van coaching:

Open Agenda coaching voor de Brononderzoeker,

Plan coaching voor Voorzitter en Groepswerker

Uitdagende coaching voor Vormer en Plant

Uitleg coaching voor Bedrijfsman, Zorgdrager en Monitor

Must read

Ik zou zeggen: ja. Het boek heeft een goede structuur, leest gemakkelijk weg en je maakt daardoor de theorie makkelijk toepasbaar. Met deze praktische kennis is het potentieel en talent gemakkelijker te ontluiken voor iedereen die persoonlijke groei en samenwerking wil stimuleren op basis van de beproefde Belbin-teamroltheorie.

Dit boek is zeker relevant voor coaches en loopbaanbegeleiders die werken met individuen binnen teamverbanden of die in een overgangsfase zitten in hun carrière. Het geeft hen waardevolle tools om hun cliënten te begeleiden bij het ontdekken van hun natuurlijke rollen.

Wil je meer leren over de verschillende Belbinrollen en de effectieve toepassing ervan in de praktijk? M.a.w. als je:

• een makkelijke, toepasbare methode voor persoonlijke groei met groot effect (wie wil dat niet ;-));
• meer je eigen ambities wil bepalen en deze succesvoller wil bereiken;
• beter de diversiteit in je team wil benutten door scherpe en betekenisvolle interactie;
• in stressvolle situaties en in situaties die ertoe doen effectiever de dialoog wil voeren;
• als coach je coachees wil helpen om hun kwaliteiten te leren kennen en in hun kracht te komen vanuit positieve energie;
• dan zou ik dit boek zeker lezen.

Voor verdere toelichting op de teamrollen, kijk eens ook naar: https://www.belbin.nl/teamrolmodel/teamrollen/