Even tot 10 tellen: het krachtigste managementinstrument dat je (nog) niet gebruikt

“Even tot 10 tellen.” Het klinkt als een open deur. Een advies dat je je kinderen geeft of dat je hoort als je dreigt te ontploffen in het verkeer. Maar wat als dit simpele trucje eigenlijk één van de krachtigste managementtools is? Zeker als je na het tellen níet je mening geeft, maar een open vraag stelt.

Want laten we eerlijk zijn: hoe vaak reageren we vanuit een automatische piloot? Een collega stelt een kritische vraag, een leidinggevende maakt een opmerking over jouw team, of een medewerker pakt het werk anders aan dan jij had verwacht. Voordat je het weet, voel je de irritatie opkomen, trek je conclusies en schiet je in de verdediging.

De automatische piloot: een overlevingsmechanisme

In zulke situaties grijpen we vaak terug op wat Chris Argyris de single-loop learning noemt: we reageren reflexmatig om de situatie te corrigeren of te controleren. We willen ‘gelijk’ halen of onze positie veiligstellen. Dit gebeurt vaak zonder dat we het doorhebben — onze automatische piloot neemt het over. We reageren met andere woorden defensief. Die defensiviteit leidt tot communicatiestoornissen, gebrekkige samenwerking en stilstand in leren.

En het is precies in die split-second van ‘dreiging’ dat de kracht van tot 10 tellen zich aandient.

Waarom tot 10 tellen werkt (en hoe het je helpt anders te leiden)

Tot 10 tellen is geen zwaktebod, maar een strategische interventie in je eigen brein. Het onderbreekt je automatische patroon — het pad van je trigger naar je reactie. In die paar seconden:

• verschuift je aandacht van emotie naar bewustzijn
• vertraag je je ademhaling en reguleer je je fysiologie
• krijg je de kans om je mentale model te onderzoeken
• kun je kiezen om double-loop te reageren: niet corrigeren, maar onderzoeken

En hier zit de sleutel: na die 10 seconden geef je niet je mening, maar stel je een open vraag. Bijvoorbeeld:

• “Wat maakt dat je dat zegt?”
• “Hoe kijk jij daar tegenaan?”
• “Kun je me meenemen in je afweging?”

Zo nodig je de ander uit om zijn of haar model van de wereld te delen — en creëer je ruimte voor leren, verbinding en inzicht.

Tot 10 tellen is leiderschap

In een wereld vol druk, snelheid en prikkels is even tot 10 tellen misschien wel de meest onderschatte vorm van leiderschap. Het is niet passief, het is actief. Niet ontwijkend, maar onderzoekend. Niet emotieloos, maar emotioneel intelligent.

Dus de volgende keer dat je getriggerd wordt — door een opmerking, een besluit of gedrag van een collega — probeer het eens. Tel tot 3. Of tot 10. En stel dan een open vraag. Niet omdat je kalm moet blijven, maar omdat je wilt leren.

Call to action:
Ben je benieuwd hoe jij en je team automatische reacties kunnen doorbreken en écht kunnen leren van elkaar? Neem contact op met TWST. Want soms begint verandering… bij even tot 10 tellen.